Angst: wat het is, wat je voelt en wat je kunt doen
Angstklachten zijn een van de meest voorkomende mentale klachten wereldwijd. Volgens het Trimbos-instituut ervaart ruim 20% van de Nederlanders weleens klachten passend bij een angststoornis. Toch wordt er zelden over gesproken. Schaamte, onbegrip of simpelweg het niet herkennen van de signalen maken het lastig om hulp te zoeken.
Evie biedt een veilige plek waar je informatie vindt en zelf aan de slag kunt. Zonder oordeel. Angsten kunnen zich op allerlei manieren uiten, van lichte zorgen tot intense angstaanvallen.
Angstaanval of paniek?
Een paniekaanval ontstaat vaak plotseling, terwijl een angstaanval zich geleidelijker opbouwt. Beide kunnen intens en verwarrend zijn. Bij een angstaanval kun je last krijgen van duizeligheid, spanning, een brok in je keel of het gevoel dat je niet meer goed kunt nadenken. Het helpt om te weten dat je niet gek wordt: je lichaam reageert op gevaar, ook als dat gevaar alleen in je hoofd zit. Symptomen bij een angstaanval verschillen per persoon, maar kunnen zeer beangstigend zijn.
Lichamelijke symptomen van angst
De fysieke signalen van angst zijn soms zo heftig dat mensen denken dat ze een hartaanval krijgen. Het autonome zenuwstelsel staat op scherp: je lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Maar als er geen directe dreiging is, voelt dat als 'vreemd'. Je lichaam liegt niet, maar het interpreteert de situatie anders dan jij zou willen.
Lichamelijke symptomen van angst kunnen zijn:
Hartkloppingen of een versnelde hartslag
Buikpijn of misselijkheid
Tintelingen of gevoelloosheid in ledematen
Benauwdheid of ademhalingsproblemen
Duizeligheid of licht in het hoofd
Spierspanning, trillingen of beven
Droge mond
Moeite met slikken of een brok in de keel
Deze symptomen kunnen per persoon verschillen en zijn niet altijd direct te herleiden naar angst. Juist daarom is het belangrijk om je bewust te worden van de signalen die jouw lichaam geeft, zodat je er op tijd op kunt reageren. Regelmatig terugkerende lichamelijke klachten zonder duidelijke lichamelijke oorzaak kunnen een teken zijn dat er sprake is van onderliggende angstklachten.
Ademhalingsoefeningen bij stress en angst
Door te focussen op je ademhaling kun je de stressreactie in je lichaam actief kalmeren. Er bestaan veel oefeningen die je daarbij helpen. Eén daarvan is de 4-7-8 techniek: adem 4 seconden in, houd 7 seconden vast, adem 8 seconden uit. Dit zorgt ervoor dat je hartslag daalt en je zenuwstelsel het sein krijgt om te ontspannen. Je ademhaling is een krachtig hulpmiddel, altijd beschikbaar. Ademhalingsoefeningen kunnen ook helpen bij het verminderen van stress en spanning.
Oefeningen tegen angst: stap voor stap vooruit
Bij exposure-therapie werk je aan het langzaam opbouwen van tolerantie voor wat je angstig maakt. Een angstladder helpt hierbij: je maakt een lijst van situaties die je angst aanjagen, van licht tot zwaar, en werkt die stap voor stap af. Deze techniek geeft je niet alleen controle terug, maar versterkt ook je zelfvertrouwen.
Naast exposure kun je ook werken met ontspanningsoefeningen zoals bodyscans en progressieve spierontspanning. Deze oefeningen helpen je lichaam te kalmeren en verminderen de gevoeligheid voor angstprikkels. Mindfulness, opent in een nieuw tabblad kan daarnaast bijdragen aan het accepteren van angstgevoelens zonder er direct op te reageren. Oefeningen tegen angst zijn het meest effectief als je ze regelmatig doet, bij voorkeur dagelijks. Op die manier maak je er een gewoonte van en vergroot je je mentale veerkracht.
Angst voor de dood: een vaak verzwegen zorg
Thanatofobie, ofwel angst voor de dood, is diep menselijk. Veel mensen ervaren het, maar praten er niet over. Dit kan leiden tot vermijdingsgedrag, zoals het uit de weg gaan van rouw, begrafenissen of zelfs levensvragen. Bij Evie kun je in alle rust onderzoeken wat deze angst voor jou betekent – en hoe je daar ruimte in kunt creëren. Angst voor de dood kan gepaard gaan met piekergedachten en slaapproblemen.
Bang zijn voor de tandarts
Angst voor de tandarts wordt vaak onderschat. Toch leidt het bij veel mensen tot vermijding van controles, met als gevolg ernstige gebitsproblemen. De angst is vaak geworteld in eerdere nare ervaringen of het gevoel van controleverlies. Oefeningen zoals visualisatie of ontspanningstechnieken vóór een afspraak kunnen al verschil maken. Angst voor de tandarts is goed te behandelen met kleine gedragsveranderingen.
De invloed van angst op je dagelijks leven
Als angst je belemmert in dagelijkse dingen – boodschappen doen, werken, vrienden zien – dan is het tijd om hulp te zoeken. Wat begint als lichte spanning kan zich ontwikkelen tot vermijding en isolement. Inzicht in je klachten is een belangrijke eerste stap. Daarna kun je leren hoe je daar op een gezonde manier mee omgaat. Angstaanvallen kunnen hier ook een rol in spelen.
Wat helpt echt tegen angst?
Wat werkt, verschilt per persoon. Daarom biedt Evie verschillende zelfhulpmethodes en begeleide trajecten. Het belangrijkste is dat je niet hoeft te wachten. Start vandaag nog, ontdek wat bij jou past, en geef jezelf de ruimte om te groeien. Kleine stappen leiden vaak tot grote verandering. Denk aan beweging, goede slaap, en stressvermindering.
Er is altijd ruimte voor groei
Onze ervaring met angst laat zien dat mensen die hun angstklachten aanpakken enorme stappen kunnen zetten, soms al binnen enkele weken. De sleutel is: blijven oefenen, blijven reflecteren en jezelf blijven ondersteunen met betrouwbare tools. Je hoeft het niet alleen te doen. Mentale fitheid is iets waar je dagelijks aan kunt werken.
Wat als angst samengaat met andere klachten?
Angst komt zelden op zichzelf. Het is vaak verbonden met somberheid, piekeren of vermoeidheid. Dit maakt de aanpak soms complexer, maar zeker niet onmogelijk. Door met een holistische blik te kijken naar je mentale gezondheid, kun je werken aan duurzame verandering. Ook lichamelijke klachten kunnen samenhangen met angsten, opent in een nieuw tabblad.
Angst verminderen begint bij inzicht
Weten wat angst met je doet, maakt het minder beangstigend. Bij Evie kun je modules volgen die je helpen inzicht te krijgen in je klachten, triggers te herkennen en je veerkracht te vergroten. Samen maken we mentale gezondheid toegankelijk, begrijpelijk én haalbaar. Begin vandaag nog met werken aan je mentale rust.
Wil je meer weten over hoe Evie je kan ondersteunen? Bekijk onze modules en hulpbronnen en ontdek wat jij vandaag al kunt doen.
Deze tekst is geschreven met medewerking van Geert, POH-GGZ bij Praktijksteun en E-health trainer bij Evie.